Veelgestelde vragen

Grensoverschrijdend gedrag binnen de R.-K. Kerk omvat elke vorm van gedrag waarbij iemands persoonlijke grenzen worden geschonden. Dit kan zowel fysiek, psychisch als seksueel van aard zijn. Vaak speelt machtsmisbruik een rol, waarbij de dader zijn of haar positie gebruikt om de ander te domineren of te manipuleren.

Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag zijn seksuele intimidatie, fysiek geweld, verwaarlozing of het onthouden van zorg, en psychisch misbruik. Ook gedragingen zoals financiële of materiële uitbuiting en discriminatie vallen hieronder.

De R.-K. Kerk in Nederland hanteert de Gedragscode Pastoraat, die duidelijke richtlijnen geeft om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en te bestrijden. Deze gedragscode geldt voor mensen die -professioneel of als vrijwilliger- werkzaam zijn binnen de R.-K. Kerk.

Heeft u een vraag, signaal of klacht over grensoverschrijdend gedrag binnen de R.-K. Kerk of wilt u grensoverschrijdend gedrag melden? U kunt telefonisch of via het formulier op deze website contact opnemen met het Meldpunt. Het Meldpunt ontvangt uw vragen, opmerkingen of melding en biedt ondersteuning bij de vervolgstappen. Samen met u kijkt de meldpuntfunctionaris:

• Of en hoe de kwestie al met betrokkene(n) is besproken, en welke stappen er zijn ondernomen om het probleem op te lossen.
• Of u behoefte heeft aan medische, psychische of pastorale hulp.
• Of er juridische mogelijkheden zijn, naar Nederlands recht en/of binnen het kerkelijk recht (canoniekrechtelijk).
• Of de melding onder de aandacht kan worden gebracht van onze Klachtencommissie.

In Nederland is er een meldplicht bij ernstige delicten zoals seksueel misbruik van minderjarigen. Als u weet of vermoedt dat een kind seksueel misbruikt wordt, bent u verplicht om dit aan de politie te melden. De kerk doet altijd aangifte als er sprake is van (een vermoeden van) seksueel misbruik van een minderjarige. Seksuele handelingen met minderjarigen onder de 16 jaar zijn strafbaar en moeten altijd bij de politie worden gemeld.

Nadat u een melding heeft gedaan, neemt de meldpuntfunctionaris deze in behandeling. De meldpuntfunctionaris neemt vervolgens contact met u op om samen de melding te bespreken en u te informeren over de mogelijke vervolgstappen.

Afhankelijk van uw situatie kijken we bijvoorbeeld:

• Of en hoe de melding met betrokkenen kan worden besproken en opgelost.
• Of u behoefte heeft aan medische, psychische of pastorale hulp.
• Of er juridische mogelijkheden zijn om de melding aan de orde te stellen, zowel civielrechtelijk als binnen het kerkelijk recht.
• Of de melding voorgelegd kan worden aan onze Klachtencommissie.

Ons doel is om u zo goed mogelijk te ondersteunen en te begeleiden tijdens deze procedure.

Ja, u kunt een melding anoniem doen. Het Meldpunt neemt anonieme meldingen in behandeling, maar het is belangrijk dat de melding voldoende concreet is om onderzoek mogelijk te maken.

In het geval van een anonieme melding kan er alleen een onderzoek plaatsvinden als er, naast de anonieme melding, voldoende andere feiten en omstandigheden bekend zijn bij het Meldpunt om de melding te kunnen verifiëren.

U vindt de openingstijden van het Meldpunt op de contactpagina.

Als u twijfelt of uw ervaring onder grensoverschrijdend gedrag binnen de R.-K. Kerk valt, kunt u altijd contact opnemen met de meldpuntfunctionaris. Deze luistert naar uw verhaal. Ook als uw ervaring niet direct binnen de werkingssfeer van het Meldpunt valt, kan de meldpuntfunctionaris u doorverwijzen naar een vertrouwenspersoon of andere instanties binnen de kerk die u verder kunnen ondersteunen.

We zijn er om u te helpen, ook als u twijfelt.

De vertrouwenspersoon binnen de R.-K. Kerk is er om u te ondersteunen als u te maken heeft (gehad) met grensoverschrijdend gedrag. De vertrouwenspersoon biedt een luisterend oor en helpt u bij het ordenen van uw gedachten en gevoelens. Hij of zij kan u ook informeren over mogelijke vervolgstappen en daarbij ondersteunen.

Daarnaast speelt de vertrouwenspersoon een belangrijke rol bij het begeleiden van slachtoffers door het proces heen, zonder daarbij zelf inhoudelijke beslissingen te nemen. De vertrouwenspersoon zorgt ervoor dat u niet alleen staat en helpt u bij het vinden van de juiste weg binnen of buiten de kerk om uw situatie op te lossen.

Als slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag binnen de R.-K. Kerk zijn er verschillende juridische stappen die u kunt ondernemen. Afhankelijk van de aard van het grensoverschrijdende gedrag:

1. Aangifte doen bij de politie
   Bij strafbare feiten, zoals seksueel misbruik of fysiek geweld, kunt u aangifte doen bij de politie. Dit is met name belangrijk wanneer het gaat om seksueel grensoverschrijdend gedrag jegens minderjarigen, waar aangifte verplicht is.
2. Klachtencommissie
   Uw klacht kan worden voorgelegd aan de Klachtencommissie. Deze commissie beoordeelt klachten die vallen onder de Gedragscode Pastoraat en adviseert de kerkrechtelijk verantwoordelijke over te nemen sancties binnen de kerk.
3. Civiele procedures
   U kunt ervoor kiezen om een civiele procedure te starten om schadevergoeding te eisen voor de geleden schade. Dit kan betrekking hebben op zowel psychische als materiële schade veroorzaakt door het grensoverschrijdende gedrag.
4. Kerkrechtelijke stappen
   Binnen de R.-K. Kerk kunt u een klacht indienen bij de kerkrechtelijk verantwoordelijke, bijvoorbeeld de bisschop of religieuze overste. Dit wordt geregeld in het kerkelijk recht, het eigen juridische systeem van de kerk.

Welke stap het meest geschikt is, hangt af van de ernst van het grensoverschrijdende gedrag en uw persoonlijke situatie. De meldpuntfunctionaris en de vertrouwenspersoon kunnen u helpen bij het maken van deze keuze en u verder begeleiden.

Het Meldpunt behandelt geen conflicten en arbeidsrechtelijke kwesties waarin geen sprake is van grensoverschrijdend gedrag.

Het Meldpunt behandelt geen geschillen over besluiten of beslissingen betreffende het bestuur van een bisdom, parochie of religieuze orde. Ook geschillen over de wijze waarop inhoud wordt gegeven aan pastorale of andere taken binnen een bisdom, parochie of religieuze orde worden niet door het Meldpunt behandeld.

Meldingen buiten de R.-K. Kerk in Nederland. Het Meldpunt richt zich alleen op grensoverschrijdend gedrag binnen de R.-K. Kerk in Nederland.

Wanneer blijkt dat het Meldpunt niet de juiste plek is voor een melding, kijkt de meldpuntfunctionaris samen met u naar een geschikte doorverwijzing. Dit kan zijn naar vertrouwenspersonen binnen parochies, bisdommen of bij religieuzen en andere kerkelijke instellingen, of naar externe hulpverlenende instanties. De meldpuntfunctionaris zorgt ervoor dat u niet zonder hulp achterblijft. Ook wanneer uw melding buiten de werkingssfeer van het Meldpunt valt, kunt u de kwestie bespreken met de meldpuntfunctionaris.